جشنواره بین‌المللی فارابی و بانوی فرهیخته لبنانی

به گزارش روابط عمومی دانشگاه به نقل از ایکنا؛ دکتر عباس خامه‌یار، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه ادیان و مذاهب و رایزن فرهنگی سابق ایران در لبنان در یادداشتی به مناسبت تکریم فرهیختگان خارجی در سیزدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی که دیروز، ۱۴ تیرماه در تهران برگزار شد، نوشت: مراسم تكريم دانشمندان، پژوهشگران و برگزيدگان و نيز اختتاميه سيزدهمين جشنواره بين‌المللى فارابى در سالن اجلاس سران و با حضور رئیس‌جمهور محترم حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی برگزار شد.

خرسندم که در این مراسم باشکوه شرکت کردم و خرسندتر از اینکه از سرکار خانم پروفسور دلال عباس نويسنده، ايران شناس و استاد برجسته دانشگاه‌های لبنان و صاحب ده‌ها اثر فاخر تجليل و ايشان به عنوان شخصيت برگزيده حوزه اسلام‌شناسى و ايران‌شناسى برگزيده شد.

این سومین شخصیت پیشنهادی اینجانب طی چند سال گذشته به دبیرخانه دائمى جشنواره است که مورد پذیرش كميته‌هاى علمى و بين‌المللى و داوران قرار گرفته است. بیش از این زنده‌یاد پروفسور ویکتور الکک، استاد برجسته و ایران‌شناس سرشناس و بلامنازع مسیحی لبنانی و نیز پروفسور علی زیتون را به جشنواره پیشنهاد داده بودم كه پس از بررسی‌های بسيار دقیق کارشناسی مورد پذیرش قرار گرفتند و برگزيده شدند.

پروفسور دلال عباس، نويسنده‌ای بنام و استاد برجسته دانشگاه‌های لبنان است. وی استاد ادبیات تطبیقی و تمدن اسلامی در دپارتمان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های لبنان و استاد راهنمای دکتری در رشته ادبیات عرب و ادبیات تطبیقی، عربی و فارسی و تمدن اسلامی است. او نه تنها یک منتقد بلکه پژوهشگری بزرگ، ادیبی برجسته و علامه‌ای فرهیخته است که شایسته دریافت جایزه بین‌المللی فارابی شد.

دلال عباس را می‌توان «راهبه فرهنگ و ادب» نامید. چرا که ایشان تمام عمر خود را صرف این راه کرده و ثمرات پر طراوتی به بار نشانده است.

علاوه بر مدارج علمى و دانش اسلامى، رفتار برجسته‌ای که از شخصیت ایشان به چشم می‌خورد، همانا اخلاق والا، تواضع، بخشندگی، قلب پاک، صداقت در گفتار و رفتار، پاکدستی، نداشتن تعلق به ظواهر دنیا، وفاداری و عشق به سرزمین، ملت و امتش است.

این بانو و استاد بزرگوار توانست با شخصیت انسانى خود، مرزهای جغرافیایی و مسافت بین لبنان و ایران را درنوردد. توجه و تلاش علمی، پژوهشی و مطالعاتی، نقش بسزایی در جلب توجه اساتید بزرگ و اندیشمندان نسبت به تأثیرگذاری آثار و ثمراتش داشته است.

استاد بزرگ ما دلال عباس، به واقع درخت پر ثمر سرزمین جنوب است که کل لبنان را بهره‌مند و آن را با استقلال و مقاومتش پر ثمر ساخته است. شخصیتی که اثر عمیقی در علوم انسانی و اسلامی از خود در جهان اسلام و به ویژه در روابط فرهنگی و ادبی جمهوری اسلامی ایران و لبنان بر جای گذاشت.

این بانوی جلیل‌القدر از شخصیت‌هایی است که با هدف نزدیک‌کردن فرهنگ‌هاى دو ملت و دو زبان و به عنوان حلقه اتصال برای آشنایی مردم کشورش با زبان، ادبیات و اشعار فارسی به ایفای نقش پرداخته است.

درباره شخصیت اخلاقی، ایمانی و ارادت ایشان به اهل بیت علیهم السلام و حرکت در مسیر آنها و نیز روش آموزشی و علمی وی در دانشگاه لبنان و پژوهش‌های ارزشمندش مطالب بسیاری گفته شده است، اما باید به نقش مهم این استاد فرهیخته در احیای دوباره مجله «الدراسات الأدبیه» اشاره کرد که با طرح و محتوایی جدید پس از چندین سال توقف، بار دیگر توسط رایزنی فرهنگی کشورمان در لبنان و با همکاری دانشگاه لبنان منتشر شد.

این فصلنامه یکی از مهمترین منابع پژوهشی و علمی برای فارسی‌آموزان به شمار می‌رود که سابقه شصت ساله دارد و یادگار انديشمندان بزرگی همچون پروفسور احمد لواسانی و ویکتور الکک بوده و محتوای بسیار پربار و غنی از ادبیات فارسی و عربی را به همراه دارد و دکتر دلال عباس با توجه به تخصص و علاقه وافرش به زبان و ادبیات فارسی در انتخاب مباحث و عناوین علمی و ادبی پیشرفته آن نقش مهمی داشته و دارد و همواره تمام کارهایی که با نظر یا مشورت ایشان منتشر می‌شود در بهترین شکل و محتوا بوده است.

کتاب معرفی «بانوی فقیه ایرانی نصرت امین» با عنوان «السیّدة نصرت أمین، عالمة مجتهدة» (بانوی ایرانی، خانم نصرت امین، عالمی مجتهد) از آثار دکتر دلال عباس است و او شاید نخستین کسی باشد که بانو امین را به جهان عرب به عنوان الگوی بانوی مؤمن، فقیه و عالم معرفی کرده است.

ده‌ها اثر پژوهشی، مقاله، ترجمه و تألیف همچون: «بهاءالدین العامليّ، أدیبًا وفقیهًا و عالماً»، (بهاءالدین عاملی، ادیب، فقیه و عالم)، «القرآن والشعر »، «نمر صبّاح؛ لقاء مبدعین ولقاء ثقافتین»(نمر صبّاح، دیدار با مخترعین و نشستی با دو فرهنگ)، «المرأة في المجتمع الإیراني»، (زن در جامعه ایران)، «القصّة القرآنیّة: دراسة أدبیّة»(داستان قرآنی، مطالعه‌ای ادبی)، «المرأة في الأندلس مرآة حضارةٍ شعّت لحظةً وتشظّت» (زن در اندلس، آینه تمدنی که لحظه ای درخشید و سپس تکه تکه شد)، «العلاقات الثقافیّة بین إیران وجبل عامل منذالعصر الصفوي حتى الآن» (روابط فرهنگی بین ایران و جبل عامل از دوران صفویه تاکنون)، «أعلام الشعر الفارسي الكلاسّیكي والحدیث»(شخصیت‌های برجسته شعر فارسی کلاسیک و نو) و ترجمه‌های فارسی به عربی همچون : «التدیُّن والنفاق بلسان القط والفأر» الشیخ البهائيّ(دینداری و نفاق از زبان گربه و موش)، «الإسلامیّون في مجتمع متعدد »(اسلام‌گرایان در جوامع متکثر) د. مسعود أسد اللهي، «رفسنجاني، حیاتي» (رفسنجانی، زندگی من)، «ولایة الفقیه والدیمقراطیّة»(ولایت فقیه و دموکراسی) د.مسعود أسد اللهي، «فلسفة مرجعیة القرآن المعرفیّة» نجفعلي میرزائي، (فلسفه مجرعیت معرفتی قرآن) ، «جدلیّة الحریّة والعبودیّة» جلال الدین الفارسي (چالش آزادی و بردگی)، « دائرة معارف العالم الإسلامي» (دانشنامه جهان اسلام‌) و «محض اطلاع» د. غلامعلى حداد عادل از دستاوردهای علمی فاخر این ایران‌شناس برجسته لبنانی است.

بی‌شک وجود چنین بانوانی در جوامع شرقی و اسلامی، باعث افتخار و بالندگی‌ و تشویق و تجلیل از آنان مصداق مقوله شهیر «من لم یشکر المخلوق، لم یشکر الخالق» است.

اینجانب به این استاد جلیل القدر و به یکایک اساتید بزرگوار حاضر در این جشنواره تبریک و تهنیت می‌گویم و به دست اندرکاران این جشنواره بزرگ علمی، دست مریزاد و خدا قوت.