نشست علمی«بلاغت سامی» با حضور دکتر میشل کویپرس،شرق بلژیکی و عضو انستیتو دومینیکی قاهره

انجمن علمي دانشجويي شيعه شناسي در ادامه سلسله نشست های علمی خود، یکشنبه هفته جاری با دعوت از  دکتر «ميشل كويپرس» محقق شرق شناس بلژيكی و عضو انستيتو دومينيكی قاهره  و همچنین با حضور رئيس كتابخانه اين مركز(معهد الدراسات الشرقيه للأباء الدومينيكان) نشستی علمی با موضوع «بلاغت سامی»، را در سالن کنفرانس دانشگاه برگزار نمود.

آشنايي با ميشل كويپرس

جناب آقاي ميشل كويپرس، اهل بلژيك و فرانسوي زبان، دكتري خود را در رشته ادبيات فارسي، ‌در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران گذرانده و در سال 1977 از پايان نامه خود به عنوان«سرچشمه هاي داستان كوتاه فارسي»، ‌به راهنمايي و مشاوره دكتر شفيعي كدكني و دكتر سيد جعفر شهيدي دفاع كرده است.

در فضايي آكنده از شبهاتي كه برخي مستشرقان در پيرامون نظم و ساختار قرآن پراكنده اند، ‌ايشان به ساختارشناسي قرآن اهتمام مي ورزد و از الگوي « بررسي ساختار سوره هاي مكي » اثر خانم دكتر نويورت، الهام مي گيرد. با مطالعه عهدين و قرآن كريم به كشف نوعي نظم خاص و بديع و جذاب در اين كتاب ها و در كليت زبان هاي سامي دست مي يابد كه از آن به «بلاغت سامي» تعبير مي كند و به مدت 2 سال، اين مدل را بر « سوره مائده » تطبيق مي دهد و به نتايج شگرفي مي رسد.

محصول اين تحقيق اخيرا در كتابي به زبان فرانسه با نام «وليمه، تجزيه و تحليل سوره مائده با استفاده از نظريه بلاغت سامي» انتشار يافت و توانست برنده جايزه كتاب سال جمهوري اسلامي ايران شود و در كنار پروفسور تئودور عادل خوري به خاطر ترجمه قرآن كريم به زبان آلماني و دكتر روبرت گليو به خاطر كتابش در زمينه اخباري گري مورد تقدير قرار گيرد.

نگاهی به كتاب وليمه (تجزيه و تحليل سوره مائده با استفاده از نظريه بلاغت سامی)

اين كتاب از منابع گوناگون با دقت و تسلط كافی، اصطلاحات و قوانين تجزيه و تحليل بلاغی را به زبانی ساده و روشن بيان می‌كند. تخصص اصلی كويپرس بررسی ادبی قرآن كريم، به ويژه از نظر نظم و ارتباط با متون ادبی مقدس پيشين است.

كوپريك در ارتباط با نحوه آشنايی خود با قرآن كريم می گوید: در زمان تحصيل خود در ايران كه در ارتباط با مذاهب و اديان بود، كمتر پيش آمده بود كه بتوانم به گونه‌ای دقيق راجع به اسلام به تفكر و تحقيق بپردازم تا اينكه در حين تحصيل در مقطع دكترا و به واسطه نوع فعاليت درسی توانستم اندك‌اندك با كلام قرآن كريم آشنا شده و با آن به برقراری ارتباط بپردازم.

در ابتدای مواجهه با قرآن، حضور حجم عظيمی از مفاهيم در قالب هر بخش(سوره) از آن برای من عجيب بود و مدت‌ها به آن فكر می‌كردم تا اينكه بعد از تحصيل و به دليل اقامت در قاهره با زبان عربی آشنا شدم و در كنار آن توانستم به ساير متون مقدس و نيز كتاب‌هايی در ارتباط با اديان الهی دسترسی بيشتری بيابم و از اينجا بود كه آن‌چه از مطالعه مختصرم از قرآن به دست آورده بودم بيشتر توجهم را به خود جلب كرد. من مطالعه دقيق در قرآن را از بخش‌های (سوره‌های) كوتاه انتهای آن آغاز كردم و كم‌كم با توجه به دريافت بيشترم از زبان عربی توانستم، بيشتر به نوع پرداختن به معانی و مفاهيم در قرآن توجه كنم تا اينكه (سوره) مائده توجه مرا به خود جلب كرد و لذا تمام تحقيقات خود را بر اين بخش متمركز كردم و كتابم را نيز با نام «Banque» كه در زبان فارسی به آن وليمه و يا ضيافت تعبير می‌شود و با محوريت تفسير معانی در اين بخش از قرآن نوشتم. ترجمه انگليسی اين كتاب تا يك ماه ديگر منتشر می‌شود و در حال ترجمه به زبان عربی آن هستم و اميدوارم كه به زودی به زبان فارسی نيز ترجمه شود.

ایشان بزرگترين ويژگی قرآن كريم را در برابر ساير متون مقدس حضور واحد مفاهيم در يك كتاب می‌داند و می‌افزايد: ساير كتاب‌های مقدس در واقع يك مجموعه و يك كتابخانه از مكتوبات هستند در حالی‌كه قرآن به صورت يك مجموعه واحد همواره مورد استفاده قرار می‌گيرد.

 در شب 19 بهمن و در مراسم شانزدهمين دوره جايزه جهانی كتاب سال، كتاب «وليمه» كه به تجزيه و تحليل سوره مائده با استفاده از نظريه بلاغت سامی می‌پردازد و توسط «ميشل كويپرس» به تاليف رسيده است به عنوان اثر برگزيده رشته تفسير در شانزدهمين دوره جايزه جهانی كتاب سال جمهوری اسلامی برگزيده شد.