کرسی آزاداندیشی «دین داری مناسکی؛ مکان ها و زمان های مقدس در ایران امروز»

به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی، دهمین کرسی آزاداندیشی پژوهشکده ادیان و مذاهب با عنوان «دین‌داری مناسکی؛ مکان‌ها و زمان‌های مقدس در ایران امروز» سه‌شنبه یازدهم اسفندماه ساعت 12:45 با ارائه دکتر الله کرم کرمی‌پور و نقد دکتر مهراب صادق‌نیا در سالن کنفرانس امام موسی صدر برگزار می‌شود.

چکیده:

یکی از ابعاد مطالعه دین صورت های بیرونی در قالب کنش های دینی و مناسکی است. بستری که در آن «حوزه عمومی و عینیت یافته دین» از گذر مکان ها و زمان های عبادی، مناسبت ها و تقویم های عرفی شناخته می شوند. هر چند پرسش ها و منظرها می تواند در بررسی این موضوع مختلف باشد و از زوایای الهیاتی و فلسفی و معرفت شناختی نگریست، اما پرسش من این است که چگونه می توان دین را از گذر مناسک و مناسبت ها و به طور کلی امور بازتاب دهنده شناخت؟ همین طور، چگونه نمادها و نوشته های ظهور یافته در حوزه عمومی می تواند خصوصیات و ویژگی دینداری را نشان دهد؟

برای تحلیل پرسش فوق از یک چارچوب مفهومی و تفکیک میان «دین نهادینه» و «دین اشاعه یافته» استفاده می شود. دین نهادینه، بازتاب دهنده صورت های عمومی، رسمیت یافتگی و انسجام بخش و دین اشاعه یافته بیانگر جنبه های غیر نهادین، فردی و گاه محتوای اخلاقی و معنوی و اعتقادی است. با توجه به مشاهدات و یاد داشت ها از فضاها و کالبدهای شهر و مکان های مقدس دینی، تبلیغات و مناسبت های دینی و تقویمی، دینداری امروز جامعه ما ناظر به نوعی دینداری نهادینه و در راستای نوعی «دینداری عامیانه» و بیشتر مناسکی حرکت می کند. این در حالی است که صورت ها دیگر دینداری (دینداری اشاعه یافته) که بیانگر تعدد و تنوع دینی که ناظر به جنبه های اخلاقی و معنوی و فردی و غیر سازمانی و غیر نهادی است به دیده نمی آید.