غدیر در بیان حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا اسلامی

به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی دانشگاه، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر رضا اسلامی در سخنرانی بین دو نماز روز قبل از عید غدیر در جمع دانشجویان، اساتید و کارمندان دانشگاه ادیان و مذاهب، فهم و تلقی مخاطب از بیان پیامبر(ص) را از قرائن مهم صحت واقعه غدیر دانست و گفت: اگر مخاطب اشتباه فهمیده یعنی پیامبر قدرت تفهیم نداشته و نتوانسته منتقل کند و این خلاف فصاحت و بلاغت است. باید دانست تلقی مردم از حدیث غدیر چه بوده است؟ هر گزارش تاریخی که راجع به این تلقی داریم، دلالت را تمام می‌کند. چون آنان مخاطب کلام بوده‌اند. اگر مخاطب، کلام پیامبر(ص) را نفهمد و منتقل به دلالتش نشود، اشکال در متکلم است و چنین چیزی از ساحت پیامبر(ص) دور است. اگر شخصیت متکلم، فهم مخاطب و قرائن درون متنی را به هم ضمیمه کنیم، می‌توانیم صحت این واقعه را اثبات کنیم.

این عضو هیئت علمی دانشگاه سپس به بررسی برخی قرائن پرداخت و گفت: در دوره‌های بعد، خود ائمه(ع) به حدیث غدیر استشهاد کرده‌اند. در نصوص اهل‌سنت نیز استشهادهایی آمده است. علامه امینی در الغدیر استشهاد امیرالمؤمنین(ع)، ‌امام حسن(ع)،‌امام حسین(ع) و تابعین را گزارش کرده است.

دکتر اسلامی افزود: علامه امینی به نکته دیگری نیز اشاره کرده‌اند و آن زبان شعر و ادب است. دلالت واقعه غدیر تام بوده که در لسان شعرای بزرگ قرن اول و دوم آمده است. علامه می‌گوید که در الغدیر اشعار شاعرانی را گزارش کرده که اطلاعاتی راجع به خود شاعر هم موجود بوده و در حقیقت اشعار شعرای شناخته شده را آورده است. این شاعران قرن به قرن واقعه غدیر را گزارش کرده‌اند. مثلاً ده‌ها شاعر قرن اول، واقعه غدیر را در شعرشان منعکس کرده‌اند. حتی عمرو عاص در شعری خطاب به معاویه اشاره می‌کند که برای این که در گروه تو باشم، پای بر روی برخی چیزها گذاشته‌ام که یکی از آن‌ها همین غدیر است.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در ادامه کتاب «هزار نکته از الغدیر» را به عنوان یکی از کتاب‌های مفید در خصوص غدیر معرفی کرد و گفت: با توجه به حجم الغدیر، این اثر در کتاب هزار نکته از الغدیر به خوبی تجزیه و تحلیل شده و در حجم کم‌تری عرضه شده است. در این کتاب بخش‌هایی مانند صحابه در الغدیر، ‌غلو در الغدیر، ‌ابوطالب در الغدیر و عایشه در الغدیر وجود دارد.

حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی در ادامه درباره اهمیت رشته شیعه‌شناسی گفت: نباید به عنوان یک رشته به شیعه‌شناسی نگریست. شیعه‌شناسی بخشی از معارفی است که ما لازم داریم. در رشته‌های مذاهب فقهی و مذاهب کلامی و حتی دین‌شناسی نیز باید شیعه‌شناسی خواند، چون اسلام در تشیع تبلور پیدا کرده است.

وی بر عدم توجه به مسئله غدیر در دروس دانشگاهی و حوزوی اشاره کرد و گفت: در شیعه‌شناسی چند واحد به الغدیرشناسی و علامه امینی‌شناسی، سید شرف‌الدین‌شناسی و علامه عسکری‌شناسی اختصاص داده شده است؟ این‌ها شخصیت‌های محوری هستند. فکر و مجموعه آثار و نحوه برخورد آنان با اهل‌سنت بسیار محل بحث و گفت‌وگو است. به‌خصوص آن که علامه امینی از ادبیاتی استفاده کرده است که به نظر من متفکران جهان عرب از اهل‌سنت را نشانه گرفته است. علامه اوج فصاحت و بلاغت را در الغدیر داشته و به ادبیات تأکید کرده است.

دکتر اسلامی سپس به مسئله غلو از دیدگاه علامه امینی اشاره کرد و گفت: غلو یک پدیده عمومی است و همه گرفتار آن هستند. هم در ادیان دیگر هست و هم در دایره اسلام. آیا پرونده غلو در شیعه ضخیم‌تر است یا اهل‌‌سنت. علامه امینی این را بررسی کرده است. راجع خلیفه دوم و سوم و همسر پیامبر و برخی شخصیت‌های معروف مانند خالد بن ولید و سعد بن ابی‌وقاص و عمر بن عبدالعزیز و بعضی ناصبی‌ها فضایل زیادی ذکر شده است. همین‌طور افرادی هم‌چون غزالی، عبدالقادر گیلانی و سیوطی.

روش علامه امینی این است که می‌گوید ما کرامات را برای اولیا منکر نمی‌شویم. کسی که اهل عبادت و طاعت باشد، خداوند به او کراماتی می‌دهد ولی چطور می‌شود این کرامات برای کسی که دشمنی با امیرالمؤمنین دارند،‌ ظاهر شود؟

گفتنی است این سخنرانی 28 شهریورماه 1395 بین نماز ظهر و عصر در محل نمازخانه دانشگاه ایراد شد.