تشیع در مصر، برآورد استراتژیک و مدیریت امتداد اجتماعی آن

به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی در این جلسه در سالن کنفرانس شهیدبهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدابوالحسن نواب به عنوان استاد راهنما، حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدحسن نادم، استاد مشاور و حجت الاسلام والمسلمین دکتر تقی‌زاده، حجت الاسلام والمسلمین دکتر شریعتمداری، حجت الاسلام والمسلمین دکتر مصطفی جعفرطیاری در جایگاه استاد داور برگزار شد دانشجو عبدالمجید حکیم الهی از پایان نامه اش دفاع کرد.

در چکیده این پایان نامه آمده است:

تداوم و توسعه آموزه‌های اهل‌بیت(علیهم السلام) و امتداد اجتماعی فرهنگ و تفکر شیعی، در گرو برآورد استراتژیک ظرفیت‌های موجود و چالش‌های پیش‌روی تشیع در مقیاس منطقه‌ای و بین‌المللی می‌باشد. وضعیت‌شناسی و نیازسنجی شیعیان به تفکیک کشورها و مناطق مختلف جهان، پایه‌ی برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری ثمربخش در این زمینه خواهد بود. نظر به سابقه تمدنی، صبغه‌ی فرهنگی و دینی و موقعیت جغرافیایی مصر، این کشور را به کانون جریان‌های فکری تأثیرگذار در کشورهای اسلامی تبدیل کرده است و نیز با توجه به این حقیقت که تشیع در مصر از اصالت تاریخی برخوردار بوده و از زیرساخت‌های فکری و زمینه‌های اجتماعی کافی بهره‌مند است، موضوع «برآورد استراتژیک تشیع در مصر و مدیریت امتداد اجتماعی آن» با رویکرد تحلیل محیطی مورد واکاوی قرار می‌گیرد. نقطه‌ی ثقل این پژوهش بر جایگاه تشیع در کشور مصر و راهبردهای امتداد اجتماعی آن معطوف می‌باشد و به دنبال پاسخ به این پرسش کانونی است "که جایگاه تشیع با توجه به سابقه تاریخی آن در کشور مصر چگونه است و راهبردهای معطوف به امتداد اجتماعی آن چیست؟" در این میان با توجه به شرایط خاص محیطی و تنوع مراکز نقش‌آفرین در فرآیندهای تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری، بر فرمول‌های چند سویه و الگوهای چند جانبه تمرکز شده و الزامات و اقتضائات آنها مورد تأکید واقع شده است. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی به این جمع‌بندی دست یافته است "با توجه به بستر معرفتی در مصر و امتداد تاریخی تشیع در این کشور، «ارتقا جایگاه اقلیت شیعه در مصر معاصر» علی‌رغم محدودیت‌ها و تنگنا‌های بی‌شمار، نوید بخش آینده‌ای روشن و رضایت بخش می‌باشد که از طریق امتداد سیاسی، اجتماعی و معرفتی و فعال گشتن آنها در امر مدیریت معرفتی اجتماعی جامعه تحقق پذیر خواهد بود. نهادهای شیعی باید با ایجاد فضای تنفس برای شیعیان مصر، به هویت یابی و رشد آنها یاری نمایند". این رساله مشتمل بر پانزده فصل می‌باشد که در چهار بخش تنظیم شده است. در بخش اول، مفاهیم و مبانی نظری مورد تحلیل واقع شده است. بخش دوم با عنوان «پیشینه حضور تشیع در مصر» با رویکرد تاریخی، فراز و نشیب‌های تشیع در مصر را مورد بررسی قرار داده و نمونه‌هایی از میراث شیعی در مصر گزارش شده است. در بخش سوم به تحلیل وضعیت موجود شیعیان مصر، از نظر فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پرداخته و در بخش چهارم با رویکرد تحلیل محیطی از طریق تمرکز بر ظرفیت‌ها و چالش‌ها، راهبردهای پیشنهادی برای ارتقاء و امتداد اجتماعی تشیع در مصر ارایه شده است.

کلمات کلیدی: مصر، تشیع، برآورد استراتژیک، امتداد اجتماعی، هویت، نخبگان شیعه