پدیده تکفیر مخالف مذهبی از نظر برخی علمای امامیه (بررسی و نقد دیدگاه تکفیری بودن امامیه)

به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب اطلاعات مربوط به این جلسه به شرح زیر است:

عنوان: پدیده تکفیر مخالف مذهبی از نظر برخی علمای امامیه (بررسی و نقد دیدگاه تکفیری بودن امامیه)

دانشجو: آقای محمد انصاری دوگاهه

استاد راهنما: دکتر مهدی فرمانیان

اساتید مشاور: دکتر محمد جاودان و دکتر قاسم جوادی

اساتید داور: دکتر حسین رجبی، دکتر محمدرسول آهنگران و دکتر محمد غفوری‌نژاد

زمان برگزاری: چهارشنبه 12 آبان ماه 95 ساعت 20

مکان: سالن کنفرانس امام موسی صدر

چکیده:

با ظهور جریان‌های تکفیری به ویژه وهابیت و قتل و کشتار مسلمانان توسط آنها، مذاهب دیگر به نقد این جریان پرداخته و تکفیر دیگر مسلمانان توسط آنان را به نقد کشیده‌اند. وهابیان برای رفع این اتهام، با فرافکنی به دیگران، تکفیری بودن را نسبت داده‌اند. آثاری در این زمینه نوشته شده که با تقطیع عبارات علمای امامیه این اتهام را متوجه شیعه کرده‌اند.

در این پژوهش تلاش شده تا با روش توصیفی ـ تحلیلی، ضمن بررسی دیدگاه علمای امامیه در طول تاریخ، پدیده تکفیر مخالف مذهبی در امامیه بررسی شود.

با بررسی‌های به عمل آمده، می توان گفت، علمای امامیه در باب حکم مخالف که در بیشتر آثار، به اهل‌سنت اطلاق شده، به سه دسته تقسیم می‌شوند: اغلب آنها قائل به اسلام مخالفین، عده‌ای به کفر کلامی مخالف و فقط صاحب حدائق به کفر فقهی مخالف حکم داده‌اند که او هم مخالفان مستضعف را کافر نمی‌داند.

از میان علمایی که به اسلام مخالفان رای داده‌اند، برخی به صراحت به این حکم اذعان دارند، که  عموماً از متاخرین محسوب می‌شوند، البته این صراحت در آثار عده‌ای از قدما همچون محقق حلی نیز به چشم می‌خورد. برخی دیگر از علما که به اسلام مخالف تصریح نکرده‌اند، از آثار آنها می توان به اسلام و طهارت مخالف پی برد.

آن عده‌ای که قائل به کفر کلامی مخالف بودند، اغلب، این گونه از کفر را مختص به آخرت می‌دانند، پس ایشان هم به طهارت ظاهری مخالفان در دنیا حکم کرده‌اند. بنابراین اکثر علمای امامیه قائل به اسلام مخالفین هستند.

واژگان کلیدی: کفر ـ تکفیر ـ امامیه ـ مخالف مذهبی ـ نجاست ـ ناصبی ـ ضروری دین ـ ضروری مذهب ـ اصول دین ـ صاحب حدائق.