نظام خلقت در قرآن و روایات و سنجش مکتب ابن‌عربی با آن با محوریت عالم ارواح و عالم ذر

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از رساله دکتری دانشجو ابراهیم حنیف‌نیا با عنوان «نظام خلقت در قرآن و روایات و سنجش مکتب ابن‌عربی با آن با محوریت عالم ارواح و عالم ذر»، دکتر علی افضلی به عنوان استاد راهنما، حجج اسلام دکتر یوسف غضبانی و دکتر رسول مزرئی به عنوان استادان مشاور و حجج اسلام دکتر رضا الهی‌منش، دکتر مرتضی کربلایی، و دکتر محمدهادی قندهاری به عنوان استادان داور حضور داشتند.

در چکیده این رساله آمده است:

عنوان این تحقیق «نظام خلقت در قرآن و روایات و سنجش مکتب ابن عربی با آن (با محوریت عالم ارواح و عالم ذرّ)» می‌باشد. بر آنیم تا نظام خلقت و مراحل پیدایش عالم هستی را از دیدگاه قرآن و روایات مأثوره تبیین و تعریف کنیم، سپس، مکتب عرفانی ابن عربی را با محوریت عالم ارواح و عالم ذر با آن مقایسه نموده، همسانی و ناهمسانی آن‌ها را نسبت سنجی نماییم.

 در راستای نیل به این هدف و برای آنکه تصویر روشنی از وجود و هستی داشته باشیم، در ابتدا با تکیه بر منابع دینی، ویژگی‌های وجود خدا و مخلوقات را بیان نموده و گفته‌ایم که در نگاه توحید قرآنی، هیچ‌گونه شباهت و این‌‌همانی بین وجود خدا و خلقش نیست. پس از آن، طرح نظام خلقت و مراحل پیدایش موجودات در قرآن و روایات را که تا کنون به شکل نظام‌مند ارائه نگشته، تعریف نموده‌ایم. این نظام که دارای مراحل هفت‌گانه است، به ترتیبِ آغاز و انجام، شامل: عالم انوار، عالم مادّة المواد، عالم ارواح، عالم ذرّ، دنیا، برزخ و آخرت می‌باشد؛ یک یکِ این عوالم و ویژگی‌ها و ارتباط آن‌ها با یکدیگر را به بحث گذاشته‌ایم.

در فصل پایانی، میانی نظری خلقت و مدل‌های تفسیر هستی در مکتب ابن عربی را مورد واکاوی قرار داده‌ایم. سرانجام، دیدگاه این عارف بزرگ و شارحان مکتب او را در موضوع عالم ارواح و عالم ذرّ، با قرآن و روایات سنجش کرده‌ایم. در نهایت، به این نتیجه دست یافته‌ایم که نظام تعریف شده توسط ابن عربی در بحث مراتب خلقت و به طور خاص، دو عالم ارواح و ذرّ، با قرآن و روایات متفاوت می‌باشد.