بهترین دعا آن است که از سر معرفتی عاشقانه به خدا باشد

«دعا» یکی از ابزارهای مواجهه با مسائل مختلف زندگی است؛ چه آن کس که طالب رشد و پیشرفت معنویت است و چه آن کس که طالب رفع سایر نیازمندی‌های خود؛ چراکه دعا و نیایش از بهترین ابزارهای ارتباط روح انسان با خداوند متعال است. این عمل به‌قدری اهمیت دارد که از آن با تعبیر سلاح مؤمن «اَلدُّعَاءُ سِلَاحُ الْمُؤْمِنِ» یاد شده است که در بسیاری اوقات با دعا ــ البته با توجه و اخلاص ــ به‌سرعت بسیاری از ناملایمات، معضلات و گرفتاری‌ها پس زده و گشایش‌هایی نیز ایجاد می‌شود. حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در این باره فرمود: «اِدْفَعُوا أَمْوَاجَ‏ الْبَلَاءِ عَنْكُمْ بِالدُّعَاءِ قَبْلَ وُرُودِ الْبَلَاء؛ پیش از آن‌که بلا بر شما وارد شود، با دعا، بلا را دفع کنید.»

به روزهای پایانی ماه مبارک شعبان المعظّم نزدیک می‌شویم و در آستانۀ آغاز ماه مبارک رمضان؛ ماه مهمانی خدای متعال قرار داریم؛ این ماه‌ها بهترین فرصت برای دعا، نیایش و مناجات با پروردگار است، البته دعا فقط منحصر در این ماه‌ها نیست بلکه در هر زمانی دعا اثرگذار و راهگشا است و باید در هر موقعیتی از سلاح بهره برد.

در روزهای پایانی ماه شعبان از گنجینۀ مناجات شعبانیه غافل نمانیم.

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب در سال 1369 به بیان نکات مهمی دربارۀ دعا و نیایش پرداختند و بهترین دعا را دعایی معرفی کردند که «از سرمعرفتی عاشقانه به خدا و بصیرتی عارفانه به نیازهای انسان انشاء شده باشد.»

* متن یادداشت رهبر معظم انقلاب در این باره:

«دعا، وسیلۀ مؤمن و ملجأ مضطر و رابطه‌ انسان ضعیف و جاهل با منبع فیاض علم و قدرت است، و بشر بی رابطه‌ روحی با خدا و بدون عرض نیاز به غنی بالذات، در عرصه‌ زندگی سرگشته و درمانده و هدر رفته است؛ «قل مایعبؤا بکم ربیّ لولا دعاؤکم»

بهترین دعا آن است که از سر معرفتی عاشقانه به خدا و بصیرتی عارفانه به نیازهای انسان انشاء شده باشد، و این را فقط در مکتب پیامبر خدا (صلّی اللَّه علیه وآله وسلّم) و اهل‌بیت طاهرین او ــ که اوعیه‌ علم پیامبر(ص) و وراث حکمت و معرفت اویند ــ می‌توان جست. ما بحمداللَّه ذخیره‌‌ای بی‌پایان از ادعیه‌ مأثوره‌ از اهل‌بیت (علیهم السّلام) داریم که انس با آن، صفا و معرفت و کمال و محبت می‌بخشد و بشر را از آلایش‌ها پاکیزه می‌سازد.

مناجات مأثوره‌ ماه شعبان ــ که روایت شده اهل‌بیت (علیهم السّلام) بر آن مداومت داشتند ــ یکی از دعاهایی است که لحن عارفانه و زبان شیوای آن، با مضامین بسیار والا و سرشار از معارف عالی‌ای همراه است که نظیر آن را در زبان‌های معمولی و محاورات عادی نمی‌توان یافت و اساساً با آن زبان قابل ادا نیست. این مناجات، نمونه‌ کاملی از تضرع و وصف حال برگزیده‌ترین بندگان صالح خدا با معبود و محبوب خود و ذات مقدس ربوبی است، هم درس معارف است، هم اسوه و الگوی عرض حال و درخواست انسان مؤمن از خدا.

مناجات‌های پانزده‌گانه که از امام زین‌العابدین حضرت علی‌بن الحسین (علیه السّلام) نقل شده، گذشته از خصوصیت بارز دعایی مأثور از اهل‌بیت (علیهم السّلام)، این مزیت را دارا است که به‌مناسبت حالات مختلف مؤمن، مناجات‌ها را انشاء فرموده است.
خداوند به همه توفیق استفاضه و خودسازی به‌برکت این کلمات مبارک را عنایت فرماید.
آمین.» (69/10/1)