تجربه موفق هم‌زیستی دین و علم

برای برخی که به دنبال ایجاد دوگانه علم و دین بودند یا می‌خواستند مراسم و بزرگداشت شعائر دینی را در تضاد با مبارزه علیه کرونا معرفی کنند، ایام عزاداری حسینی تجربه و عبرت بسیار مهمی بود. این تجربه در ادامه برگزاری مراسم شب‌های احیا در ماه مبارک رمضان، بار دیگر نشان داد که هیچ مزاحمتی میان شیوه‌های مقابله با کرونا، اعم از رعایت پروتکل‌های بهداشتی و انجام مناسب و شعائر دینی وجود ندارد.

صفوف منظم عزادارانی که با پوشیدن ماسک و با رعایت کامل فاصله‌ها، هم‌چون صف واحد و بنیان مرصوص ایستاده بودند، مؤید این واقعیت است. این تجربه درخشان به نوبه خود از این واقعیت حاصل شد که اساساً دین برای انسان است و ادیان آسمانی برای انسان و مدیریت و تسهیل زندگی انسان آمده‌اند. هم‌چنان که در قرآن کریم آمده که این کتاب آسمانی یعنی قرآن، راه‌های سلامتی انسان‌ها را پیشنهاد و به آنان معرفی می‌کند.

بنابراین از آن‌جا که دین برای راحتی انسان‌ها آمده است، نه تنها در ۱۴۰۰ سال گذشته مشکلی برای انسان‌ها ایجاد نکرده است، در ۱۴۰۰ سال آینده نیز دین مشکلی برای انسان‌ها ایجاد نخواهد کرد. اگر امروز با مشکل کرونا مواجه هستیم، در سال‌های آتی ممکن است مشکلات و سختی‌های دیگری در زندگی انسان‌ها ایجاد شود.

در همه این مصائب احتمالی آینده نیز دین نه به عنوان عامل مشکل‌آفرین بلکه به مثابه مشکل‌گشا عمل خواهد کرد. دین، رحمت است و همراه با آن، هم‌چنان که در زیارت‌ها می‌خوانیم، امام حسین(ع) نیز رحمت واسعه خداوند است. در این صورت، چطور می‌شود امام حسینی که رحمت است و برای هدایت انسان‌ها آمده، مراسم عزاداری و بزرگداشت او به وسیله‌ای برای مشکل‌سازی برای مردم تبدیل شود؟

به همین دلیل است که در این واقعه، هرکدام از اصحاب که اجازه می‌خواستند با لشکر عمر سعد مذاکره کنند، امام حسین(ع) آنان را از این کار منع نکرد. این امر نشان می‌دهد که امام حسین(ع) در را به روی هیچ گفت‌وگویی نبسته بود. حتی مذاکره امام حسین(ع) با اصحاب و یاران خود در شب عاشورا نیز به این دلیل بود که ایشان نمی‌خواست برای دیگران، به صرف این‌که جزو اصحاب، یاران یا بستگان او بودند، مشکلی ایجاد شود. از این رو خطاب به آنان فرمود که هرکس می‌خواهد برود، می‌تواند برود و نباید از این انتخاب خود خجالت بکشد. مجموعه این رویدادها و رفتارها نشان دهنده رحمت واسعه بودن امام حسین(ع) است، این‌که امام حسین(ع) تا چه اندازه الهی و انسانی می‌اندیشید و الهی و انسانی نیز رفتار می‌کرد. بنابراین امروز که کرونا در جوامع بشری شیوع پیدا کرده است، نباید القا شود که اولین مانع برای مقابله با این ویروس، دین و مذهب است.

 به عبارت دیگر، در این ایام مشخص شد که ضمن حفظ و رعایت شعائر دینی، می‌توان اصول بهداشتی و اقدامات لازم برای حفظ جان انسان‌ها را نیز رعایت کرد و این دو منافاتی با هم ندارد. این به خاطر جوهر دین است، زیرا دین و ادیان برای مردم، اخلاق، رفاه و راحتی و رحمت و رحمانیت است و اساساً کار و شعار دین، راحتی، اخلاق و مشکل‌گشایی برای مردم است.

این‌که تا این اندازه در دین بر حق‌الناس تأکید شده است، به این معنی است که در دین، ناس یا مردم، حق هدایت و سهولت کارشان محور است. از این رو می‌توان گفت نه فقط کرونا، بلکه دین مشکلات دیگر را نیز تحمل خواهد کرد، زیرا ظرفیت آن بزرگ است. یا چنان‌که پیامبر(ص) ما فرمود که من بر شریعت سهل و آسان مبعوث شدم، سماحت دین آن‌قدر بزرگ هست که علاوه بر کرونا، مشکلات دیگر را حل کند.

منبع: روزنامه ایران، 10 شهریور 1399