چرا کار سیاسی در دانشگاه مهم است؟

به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی دانشگاه، جلسه سخنرانی به مناسبت 16 آذرماه روز دانشجو با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین حمیدرضا شریعتمداری برگزار شد.

رئیس دانشکده فلسفه در ابتدای سخنان خود به هدف از برگزاری نامیدن 16 آذر به عنوان روز دانشجو اشاره کرد و در ادامه گفت:‌ پس از شهادت سه دانشجو در دانشگاه تهران در آستانه سفر نیکسون رئیس‌جمهور آمریکا به ایران و از سرگیری روابط ایران و انگلستان، هرساله این روز به طور غیررسمی گرامی داشته می‌شد تا این که انقلاب پیروز شد و این روز، با عنوان روز دانشجو مطرح شد. این حادثه دارای دو وجه ضد استکباری و ضد استبدادی است. از یک طرف، امریکا قدرت نوظهور آن زمان کم‌کم جایگزین انگلیسی‌ها در ایران می‌شد، و از طرف دیگر وجه ضد استبدادی یادبود این روز مطرح است، چرا که پس از ملی شدن صنعت نفت و قطع رابطه ایران و انگلستان، کودتای 28 مرداد شکل گرفت و دکتر مصدق دستگیر و محاکمه شد اما پس از چند ماه کم‌کم زمزمه‌های از سرگیری روابط ایران و انگلستان به گوش رسید. به تعبیر روزنامه‌های آن زمان، همان‌طور که در پای میهمان قربانی می‌کنند، سه دانشجوی ایرانی نیز در استقبال از نیکسون قربانی شدند. به هر حال 17 آذرماه نیکسون به دانشگاه تهران آمد و به او دکترای افتخاری اهدا کردند.

وی در ادامه گفت: جریان‌های مختلف با علایق سیاسی مختلف در برخورد با این مناسبت، گاهی یک جنبه را پررنگ‌تر از جنبه‌های دیگر می‌کنند، چنانکه گروهی به دنبال تأکید بر وجه مطالباتی این روز هستند و بر آزادی بیان و آزادی عقیده و فعالیت‌های سیاسی تأکید می‌کنند و برخی دیگر بر جنبه ضد استکباری آن انگشت می‌نهند. به‌واقع هر دو جنبه در متن حادثه وجود داشته و کسانی که می‌خواهند این روز و مناسبت را احیا کنند، باید به هر دو جنبه آن توجه داشته باشند. روز دانشجو واکنش تندی است به قدرت‌های استکباری و در عین حال بیان و تجلی حضور و فعالیت سیاسی و آگاهانه دانشجویان است. این به نظر من یک مزیت است. بر خلاف بسیاری از روزها و مناسبت‌ها که عنوان یک شغل و سمتی در آن مطرح است و جنبه صنفی پیدا می‌کند، هویت صنفی روز دانشجو کم‌تر است و بیشتر هویت سیاسی پیدا کرده است. ما هم باید از زنده بودن این روحیه و هویت سیاسی استقبال کنیم. وقتی فعالیت‌های سیاسی را در دانشگاه‌ها کنترل و محدود کنید، مطمئن باشید این انرژی و نیروی جوانی صرف فعالیت‌های زیرزمینی می‌شود یا به سمت ادیان و عرفان‌های نوظهور می‌رود یا به سمت و سوهای دیگر.

دکتر شریعتمداری در ادامه گفت: خمودی و رکودی که امروزه در دانشگاه‌ها وجود دارد، منشأ اتفاقات ناخوش‌آیندی در محیط‌های دانشگاهی شده است. به نظر می‌رسد اگر فعالیت‌های سیاسی هدایت شده و مدیریت شده وجود داشته باشد، بهتر می‌توان از این انرژی‌ها استفاده کرد. دانشگاهی که در آن فعالیت سیاسی نباشد، معنایش این است که پویایی و حیات ندارد و بیانگر دل‌مردگی جامعه‌ای است که نسل جوان از آن جامعه برخاسته است.

استاد دانشگاه ادیان و مذاهب با اشاره به یادداشتی که درباره سیاسی شدن دانشگاه‌ها در اوایل دهه هفتاد در روزنامه جمهوری اسلامی منتشر کرده، به دانشجویان و اساتید حاضر گفت: آن زمان مقام معظم رهبری در سخنرانی خود ناظر به صحبت کسی که گفته بود فعالیت‌های سیاسی باید توسط مجتهدان صورت گیرد، گفتند که این حرکت خطا و انحرافی است. دانشگاه‌ها باید فعالیت سیاسی کنند. به هر حال سیاسی بودن دانشگاه‌ها یک مزیت است و نشان‌دهنده حیات و پویایی است. کار سیاسی هم لزوماً‌ به معنای مخالفت با نظام حاکم نیست و بالاخره گرایش‌های سیاسی و سلیقه‌های مختلف سیاسی وجود دارد و بعید است با قیودی که در دانشگاه‌ها هست، به تشنج و انحراف بینجامد.

گفتنی است این جلسه سخنرانی روز سه‌شنبه 16 آذرماه 1395 به همت معاونت فرهنگی بین نماز ظهر و عصر در محل نمازخانه دانشگاه برگزار شد.