برچسب / سید حسن اسلامی اردکانی

حضرت موسي در كوه با خدا قرار مي‌گذاشت، شايد هم خدا با او قرار گذاشته بود و حضرت عيسي نيز بر كوه موعظه مي‌كرد. پيامبر خودمان هم اگر مجبور نمي‌شد غار حرا را رها نمي‌كرد.

اين درس ساده و مهمي است كه بياموزيم آثار ادبي و هنري را فارغ از موقعيت و مواضع پديدآورنده آنها ارزيابي كنيم.

قرار است به قله بلقيس، بام استان زنجان صعود كنم. صداي رودخانه و كلاغ‌هايي كه معلوم نيست اول صبحي چرا اينقدر از قارقار خودشان لذت مي‌برند، روزي پرتلاش را نويد مي‌دهد.

با ديدن كسي در لباسي، بي‌آنكه حتي نام آن شخص را بدانيم يا چيزي از عملكرد او شنيده باشيم، بلافاصله قضاوت مي‌كنيم كه اين شخص فلان و بهمان است.

همان‌طور كه بوعلي ‌سينا از منطق آن «رجل همداني» متعجب بود، من هم از اين شيوه رفتار و اين همه پافشاري براي حمله به باور ديني ديگران، آن هم با اشاره به سخن ولتر درباره رواداري شگفت‌زده مي‌شوم.

زندگي حيوانات براي ما رازآميز، الهام‌بخش و دستمايه تعليم اخلاقي بوده است. در دل سنت‌هاي مختلف غالبا حيوانات در مقام معلم يا شاهد بحث حضور دارند،

در اخلاق دو دیدگاه موازی داریم؛ یک دیدگاه عقل‌گرایانه که می‌گوید اخلاق حاصل تأمل نظری و عقلانی است. دیدگاه‌های مدرن‌تر می‌گویند که اخلاق یعنی عواطف، عقل چیزی جز خادم عواطف نیست.

شكست خوردن و ناكامي امري طبيعي است؛ شكستن و شكسته شدن غيرطبيعي و نادرست است.

جذاب‌ترين بخش آيين بودا، نگرش اخلاقي آن است.

از كودكي والدين ما يادمان مي‌دادند كه خوب نگاه كنيم و اگر ناخواسته پاي‌مان به چيزي مي‌خورد، به ما مي‌گفتند: «مگر چشم نداري!»

نوشتن برخلاف طبيعت ماست. به همين سبب، غالبا ترجيح مي‌دهيم «بگوييم» تا «بنويسيم.»

ما نسخه كوچك جهان هستيم و اگر بخواهيم چيزي را تغيير دهيم بايد از خودمان آغاز كنيم.

اگر استادي راهنمايي رساله‌اي را به عهده مي‌گيرد، بايد عملا به تعهداتش پايبند باشد و اگر نمي‌تواند يا فرصت ندارد، راهنمايي را به عهده نگيرد.

وقتي مسائل اخلاقي جدي گرفته شوند و متفكران با پديدار اخلاقي مسوولانه روبه‌رو شوند، حاصل آن زايش و نشر آثار متعدد و فربهي در عرصه اخلاق است.

در برابر اندیشه «مصرف می‌کنم پس هستم» که در پس زندگی مصرف‌گرایانه ما قرار دارد و هر روز ما را به سمتی می‌کشد و به رنگی در می‌آورد، همواره کسانی بوده‌اند که کم‌خواهی، اعتدال و میانه‌روی را بهترین گزینه برای خوب زیستن معرفی کرده‌اند.

برخی فلسفه‌آموختگان کوشیده‌اند تجربه موفق کتاب‌های خودیار عرصه روانشناسی را به عرصه فلسفه بکشانند یا پای فلسفه را به عرصه کتاب‌های خودیار باز کنند.

آثار کلاسیک همزمان ما را مجذوب و مرعوب می‌کنند. اینکه کتابی بیش از هزار سال کهنه نشود و همچنان ارزشمند به شمار برود، نشان از اندیشه‌های درخشان و زبان فاخرش دارد.

برخی کتاب‌ها مثل عسل هستند و بر اثر نگهداری آسیب نمی‌بینند. با این همه، خوب است که کتاب را چون غذا بنگریم و کتابخانه خود را مانند یخچال بدانیم.

آموزه‌های شفاف و تابناك ژید در این كتاب روح خواننده را تسخیر می‌كند، به ویژه آنجا كه با نگاه وحدت وجودی تعلیم می‌دهد.

لبّ حرفش این بود که چرا در حالی که من احساس بدبختی می‌کنم و حتی به خانه پدرم سر نمی‌زنم، تو حس خوبی داری و به کوه و دشت می‌روی و تصاویر آن را به نمایش می‌گذاری!